خبرگزاری رویترز تلاش دولت ایالات متحده برای بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران را همچون قدم گذاشتن در میدان مینی دانست که دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، با اعمال بیش از ۷۰۰ تحریم علیه ایران، آن را مین‌گذاری کرده است.

بیش از یک ماه است که جمهوری اسلامی ایران و آمریکا از طریق مذاکراتی غیرمستقیم در قالب نشست‌های کمیسیون مشترک برجام که تاکنون چندین دور آن در وین، پایتخت اتریش برگزار شده است، برای احیای برجام و بازگشت دو کشور به تعهداتشان براساس این توافق تلاش می‌کنند.

 لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران و این‌که کدام تحریم‌ها باید لغو شوند، یکی از مسائل مهم گفت‌وگوهای وین است. ایران بارها تأکید کرده که در قبال بازگشت به تعهداتش در برجام، آمریکا باید تمام تحریم‌های وضع‌شده علیه ایران در دوران ترامپ را لغو کند و تعداد این تحریم‌ها را «۱۵۰۰ مورد» عنوان کرده است. ازسوی دیگر، آمریکا می‌گوید آماده رفع «تحریم‌های ناسازگار با برجام» است.    

خبرگزاری رویترز با بررسی اقدام‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران پس از خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن تحریم‌هایی که پیش‌تر لغو شده بود، گزارش داده است که دولت دونالد ترامپ بیش‌از ۷۰۰ نهاد و شخص را در ارتباط با ایران تحریم کرده است. یک مقام آمریکایی ارزیابی رویترز از تعداد تحریم‌های ترامپ علیه ایران را به محاسبه دولت بایدن نزدیک دانسته است.   

براساس گزارش رویترز که روز دوشنبه، ۲۷ اردیبهشت‌ماه، منتشر شد، بیش از ۲۰ نهاد حیاتی در حوزه اقتصاد ایران، ازجمله بانک مرکزی و شرکت ملی نفت، نیز در این مجموعه براساس قانون آمریکا که برای مجازات بازیگران خارجی به‌دلیل حمایت از تروریسم یا گسترش تسلیحات طراحی شده، در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته‌اند. 

بنابر این گزارش، اگر قرار باشد ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین فایده بازگشت به برجام و مهار برنامه هسته‌ای خود، بتواند دوباره نفت صادر کند، لغو بسیاری از این تحریم‌‌ها اجتناب‌ناپذیر خواهد خواهد بود، اما احیای برجام و کنار گذاشتن این تحریم‌ها، جو بایدن و دولتش را در معرض اتهام «نرمش دربرابر تروریسم» قرار خواهد گرفت.  

جان اسمیت، مدیر پیشین دفتر کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، در گفت‌وگو با رویترز، موج تحریم‌های ترامپ علیه ایران را ازلحاظ وسعت دامنه آن‌ها در تاریخ مدرن آمریکا بی‌سابقه دانست و گفت: «تحریم‌هایی که نهادهای ایرانی را برای حمایت از تروریسم یا ارتباط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هدف قرار داده‌اند، احیای برجام را بسیار مشکل‌تر می‌کند.»

به گفته اسمیت، «مرتبط کردن هریک از موارد تحریم‌شده پیشین با تروریسم، سپاه پاسداران یا نقض حقوق بشر، خارج کردن آن از فهرست تحریم‌ها را از لحاظ سیاسی فوق‌العاده دشوار می‌کند». او افزود که البته می‌توان این کار را انجام داد، اما این کار، عواقب بالقوه بیشتری درپی خواهد داشت.  

دولت ترامپ در آوریل سال ۲۰۱۹ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شاخه عملیات برون‌مرزی آن، نیروی قدس، را در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی قرارداد. این نخستین‌بار بود که آمریکا به‌طور رسمی عنوان تروریست بر نیروی نظامی یک کشور دیگر می‌نهاد.

بانک مرکزی ایران نیز از سال ۲۰۱۲ در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته بود، اما بعد از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ از این فهرست خارج شده بود. در سپتامبر ۲۰۱۹ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) بانک مرکزی ایران را دوباره تحریم کرد، اما این‌بار به‌دلیل حمایت مالی از تروریسم و نقل‌وانتقال میلیاردها دلار برای سپاه پاسداران، نیروی قدس و حزب‌الله لبنان که آن هم مدت‌هاست در فهرست گروه‌های تروریستی واشینگتن قرار دارد.

در گزارش رویترز، به نقل از یکی از مقام‌های ارشد وزارت خارجه آمریکا آمده است که در بازگشت به برجام، دولت بایدن قصد به چالش کشیدن مبنای اعمال تحریم‌ها در دولت ترامپ را ندارد، یعنی مثلا در این زمینه بحث نخواهد کرد که فلان نهادهای تحریم‌شده حامی تروریسم نبوده‌اند. به گفته او، دولت فعلی به این نتیجه رسیده است که بازگشت به برجام در راستای «منافع امنیت ملی» آمریکاست و این مسأله، لغو تحریم‌ها را موجه می‌کند.